Öğretmen ve Öğrenci Arasındaki İletişim

Okulumuz Alanya Anadolu Lisesi olarak olumlu öğretmen ve öğrenci ilişkisine inancımız tamdır. Bu bağlamda her yıl öğretmenlerimize rehberlik servisi tarafından İletişim Becerileri semineri verilmektedir. Bu yıl da 27.02.2023 Pazartesi günü okulumuz konferans salonunda saat 13:00'te eğitimimizi yapmış bulunmaktayız. Eğitimimizde Öğretmen İletişim Dili, Öğretmen öğrenci arasındaki iletişim ben dili sen dili konuları üzerinde durulmuştur.

Öğretmen ve Öğrenci Arasındaki İletişim

Okulda öğretim sürecinin en önemli iki ögesi öğrenci ve öğretmendir. Bu iki öge arasında sınıf içerisinde yoğun bir iletişim süreci yaşanır.  Öğretme evrensel bir uğraştır. Herkes birilerine bir şeyler öğretir.

Öğretme ve öğrenme sürecinin etkili olabilmesi için öğreten ve öğrenen arasında çok özel bir ilişkinin kurulması gerekir. 

Öğretmenin İletişim Dili Ne Olmalıdır?

Doğru iletişim başarıyı getirir. Olumlu bir öğretmen öğrenci iletişimi için öğretmenler ''sen dili'' yerine ''ben dili'' kullanmalıdır. Çünkü ''sen dili'' öğrenciyi yargılar ve onda düşük bir özsaygı uyandırır. Ben dili ise öğrenciyi yargılamaz, öğretmenin duygu ve düşüncelerini net bir şekilde öğrenciye aktarır. 

Doğru iletişim kurmanın önemi öğretmenler tarafından iyi anlaşılmalıdır. Derste arkadaşlarıyla konuşan ve öğretmeninin dikkatini dağıtan bir öğrenci düşünelim. Öğrencimizin adı Ahmet olsun ve öğretmen, hem sen dili ile hem de ben dili ile bu olumsuz senaryoya bir karşılık versin. İdeal öğretmen öğrenci iletişimi için hangi senaryonun daha olumlu olduğuna beraber karar verelim.

Sen dili; ''Ahmet! Yeter artık kes sesini!''

Ben dili ise; ''Ahmet! Ben ders anlatırken konuştuğunda benim dikkatim dağılıyor ve derse odaklanamıyorum.''

Örnekte de görüldüğü gibi ben dili kişinin o anda karşılaştığı olumsuz bir davranış karşısında, kişisel duygu ve düşüncelerini içtenlikle ifade etmesidir. Sen dili ise itham edici ve suçlayıcıdır. Sınıf içerisinde olumlu bir iklim yaratmak isteyen öğretmenin ben dilini tercih etmesi zorunludur.

Ben Dilinin Sınıf İklimindeki Olumlu Etkileri Neler?

·         Öğretmen öğrenci iletişimi zedelenmez

·         Öğrenci ile ilgili olumsuz değerlendirme içermez.

·         Olumsuz öğrenci davranışını değiştirme ihtimali çok yüksektir.

·         Öğretmen duygularını ve düşüncelerini öğrencileri baskı altına almadan, tehdit edici olmadan, doğrudan ve uygun bir şeklide rahatlıkla iletebilir.

·         Öğrencilere empati kurabilme davranışı kazandırılır. Empatik  davranışa sahip bir öğrenci öğretmenine karşı daha duyarlı olur. Öğretmenin içinde bulunduğu durumu, duygu ve düşüncelerini anlar.

·         Öğrencinin Güvenini Arttırmak

·         Öğretmen, öğrencinin kendisini ifade etmesine izin vermelidir. Öğretmen, öğrencinin anlattığı şeyleri önemsiz bile olsa sonuna kadar dinlemeli ve kesinlikle alay etmemelidir. Aksi takdirde öğrencinin güveni kaybedilebilir.

·         Öğretmen öğrenci iletişimi çok farklı bir boyutta gerçekleşir. İki yetişkinin iletişiminden çok daha farklıdır. Öğretmen, öğrenciyi yaşı ve kapasitesine göre değerlendirmelidir. Öğrencinin kapasitesinin üzerinde bir davranış beklenmemeli ve sürecin sonunda öğrenci yetersizlikle suçlanmamalıdır.

·         Öğrencinin güvenini arttırmanın bir diğer yolu da, öğrenciye bazı küçük sorumluluklar verip bunları başarmasına fırsat vermektir. Öğrenci güvenini arttırmada çok basit ve etkili bir yöntemdir.

·         Öğretmen öğrenci iletişimi boyunca öğrencinin başarısızlığı yargılanmamalı, hataları kendisine gösterilmeli ve tekrar denemesi için öğrenci cesaretlendirilmelidir.

Öğretmenden Kaynaklanan İletişim Engelleri Neler?

·         Öğretmen öğrenci iletişimi sürecinde öğretmenden kaynaklanan iletişim engellerini şu şekilde sıralayabiliriz:

·         Öğretmenin öğrencilerini yeteri kadar tanıyamaması

·         Öğretmenin derslere hazırlıksız ve isteksiz gelmesi

·         Öğretmenin iletişim becerileri konusundaki yetersizlikleri

·         Öğretmenin sosyal hayatındaki problemlerini sınıfa taşıması

·         Sınıf İçerisinde Öğrenciden Kaynaklanan İletişim Engelleri

·         Öğretmen öğrenci iletişimi sürecinde öğrenciden kaynaklanan iletişim engellerini şu şekilde sıralayabiliriz:

·         Öğrencinin sınıfta bulunma amacının farkında olmaması

·         Öğrencinin derste hayal dünyasına dalması ve öğretmenini etkin bir şekilde dinlememesi

·         Öğrencinin motivasyon eksikliği ve düşük seviyeli güdülenmesi